Κάθε καριέρα αποτελείται από επιλογές. Αλλά μερικές φορές, ακόμα και όταν ξέρουμε ότι πήραμε τη σωστή απόφαση, βρισκόμαστε σε λαχτάρα για έναν χαμένο ρόλο ή μια επαγγελματική πορεία. Tι μπορούν να κάνουν οι εργαζόμενοι, τα διευθυντικά στελέχη και οι οργανισμοί για να βοηθήσουν τους εργαζόμενους που μπορεί να αντιμετωπίζουν κάποια εσωτερική αμφιβολία σε σχέση με την σταδιοδρομία που έχουν επιλέξει;
Μέσω ερευνών από ειδικούς του Harvard Business Review, διαπιστώσαμε ότι πολλοί εργαζόμενοι αφιερώνουν σημαντικό χρόνο για να παραμείνουν σε εναλλακτικές επιλογές επαγγελματικής σταδιορδρομίας που θα μπορούσαν να έχουν ακολουθήσει ακόμη και χρόνια μετά τη λήψη της απόφασης τους. Στην πραγματικότητα, μόλις το 6% των συμμετεχόντων στη μελέτη ανέφεραν ότι ποτέ ή σχεδόν ποτέ δεν σκέφτονταν άλλα μονοπάτια που θα μπορούσαν να είχαν ακολουθήσει και το 21% ανέφερε ότι έχει αυτές τις αμφιβολίες συχνά ή και σχεδόν πάντα. Αυτοί οι εργαζόμενοι μπορεί να είναι κτηνίατροι, αρχιτέκτονες που θα μπορούσαν να ήταν ζωγράφοι, δάσκαλοι ή που σκέφτηκαν να ακολουθήσουν νομική.
Είτε οι επαγγελματικές τους επιλογές καθοδηγούνταν από την επιθυμία για οικονομική σταθερότητα, την αναζήτηση για ολοκλήρωση ή άλλα κίνητρα, σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι στη μελέτη του HBR έδειξαν τουλάχιστον κάποιο έντονο ενδιαφέρον για το τι θα μπορούσε να είχε ακολουθήσει μια εναλλακτική πορεία. Επιπλέον, διαπιστόθηκε ότι η λαχτάρα για χαμένες μια διαφορετική σταδιοδρομία συχνά εμπόδιζε τους επαγγελματίες να επενδύσουν πλήρως και να είναι αποτελεσματικοί στις τρέχουσες εργασίες τους.
Με βάση τόσο τις δικές τους αυτοαξιολογήσεις όσο και τη συμβολή των συναδέλφων τους, διαπιστώσαμε ότι οι εργαζόμενοι που ένιωθαν κάπως κολλημένοι στο παρελθόν ήταν πιο πιθανό να αποσπαστούν και να αφαιρούνται κατά την εργασία τους, έκαναν περισσότερα διαλείμματα και ζητούσαν περισσότερες άδειες, ασχολούνταν λιγότερο με τους συναδέλφους και ήταν πιο πιθανό να αναζητήσουν άλλες θέσεις εργασίας.
Είναι σημαντικό, ότι δεν αναλώθηκαν απαραίτητα από απόγνωση ή λύπη. Μάλιστα, πολλοί συμμετέχοντες δήλωσαν ότι ήταν ευχαριστημένοι με τον τρόπο που εξελίχθηκε η ζωή τους. Ωστόσο, η αίσθηση ότι είχαν χάσει ένα διαφορετικό μονοπάτι, ειδικά αυτό που μπορεί να ένιωθαν περισσότερο επιτυχημένοι με την αίσθηση της ταυτότητας και του σκοπού τους, θα μπορούσε να είναι δύσκολο να κλονιστεί.
Το φαινόμενο “grass is greener” επιδεινώνεται από την ολοένα και πιο κοινή εμπειρία υπερφόρτωσης επιλογών: Καθώς η απομακρυσμένη εργασία και οι διαδικτυακές εφαρμογές κάνουν τον κόσμο μικρότερο, ο τεράστιος αριθμός (θεωρητικά) διαθέσιμων θέσεων εργασίας μπορεί να είναι συντριπτικός. Και σίγουρα, η μεγαλύτερη πρόσβαση σε ευκαιρίες εργασίας είναι γενικά ευκολότερη το 2023. Αλλά το να έχουμε πάρα πολλές επιλογές μπορεί μερικές φορές να μας κάνει να νιώθουμε λιγότερο αφοσιωμένοι στις επιλογές που τελικά κάνουμε. Αυτό το φαινόμενο FOMO (περισσότερα προβλήματα λόγο αυξημένης χρήσης των social media) επιδεινώνεται μόνο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία μας βομβαρδίζουν συνεχώς με τις εναλλακτικές σταδιοδρομίες, μέρη και τρόπους ζωής που χάνουμε.
Τα καλά νέα είναι ότι η συγκεκριμένη έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι δεν χρειάζεται να παραμείνουμε κολλημένοι λαχταρώντας για αυτό που θα μπορούσαμε να είχαμε επιλέξει. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκαν δύο βασικές στρατηγικές που βοήθησαν τους εργαζόμενους στην μελέτη να αποφύγουν την υπερβολική σκέψη για το παρελθόν, να αποκρούσουν τον “μηρυκασμό” της σκέψης και τη δυσαρέσκεια, αλλά και να παραμείνουν συγκεντρωμένοι σε αυτό που ακολουθεί.
1. Δημιουργήστε την επαγγελματική σας ταυτότητα
Πρώτον, διαπιστώσαμε ότι οι εργαζόμενοι που ασχολούνταν με το Job Crafting, δηλαδή εκείνοι που διαμόρφωσαν θετικά τους ρόλους τους για να κάνουν τη δουλειά τους πιο ικανοποιητική αποχωρούσαν λιγότερες φορές από την εργασία τους και ήταν πιο πιθανό να βοηθήσουν τους συναδέλφους τους, παρόλο που συνέχιζαν να αισθάνονται κάποια λαχτάρα για εναλλακτικές σταδιοδρομίες. Ενώ οι διαφορετικές θέσεις μπορεί να προσφέρουν διαφορετικά είδη ευελιξίας, είναι σχεδόν πάντα δυνατό να βρείτε κάποιον τρόπο να φέρετε περισσότερα από τα πάθη και τα ενδιαφέροντά σας στον τρέχοντα ρόλο σας.
Για παράδειγμα, μια κοινωνική λειτουργός που κάποτε σκέφτηκε να γίνει κτηνίατρος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ζώα για να βοηθήσει όσους αντιμετωπίζουν τραύμα, επιτρέποντάς της να ενσωματώσει την αγάπη της για τα ζώα στη δουλειά της με τρόπο που θα μπορούσε να κάνει τον ρόλο να της ταιριάζει καλύτερα.
Ταυτόχρονα, οι διευθυντές θα πρέπει να προσπαθήσουν να μάθουν για τα κρυμμένα ταλέντα, τα ενδιαφέροντα και τα πάθη που μπορεί να κρύβονται στο ανθρώπινο τους δυναμικό και να βρουν δημιουργικούς τρόπους για να βοηθήσουν τους εργαζόμενους να αγκαλιάσουν αυτά τα μέρη της ταυτότητάς τους. Αν και δεν μπορεί να προσαρμοστεί κάθε θέση για να ανταποκριθεί σε κάθε φιλοδοξία, η προσπάθεια προσαρμογής ρόλων ή ανάθεσης project με βάση τα είδη εργασίας που οι διαφορετικοί εργαζόμενοι βρίσκουν πιο ικανοποιητικά μπορεί να ενισχύσει τόσο την παραγωγικότητα όσο και την εργασιακή ικανοποίηση.
Φυσικά, η υποστήριξη αυτού του είδους εξατομικευμένης δημιουργικής εργασίας μπορεί να αποτελέσει πρόκληση. Αλλά το να διατηρείς ταλαντούχο προσωπικό χαρούμενο και αφοσιωμένο, τροποποιώντας τα εργασιακά του καθήκοντα, είναι πολύ πιο εύκολο από το να περιμένεις να παραιτηθεί και μετά να αναγκαστείς να προσλάβεις κάποιο νέο άτομο.
2. Καλλιεργήστε ένα «εσωτερικό σημείο ελέγχου»
Δεύτερον, η έρευνά μας έδειξε ότι ακόμα και όταν οι εξωτερικές συνθήκες δεν αλλάζουν, οι αλλαγές στην εσωτερική μας προοπτική μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στο πώς νιώθουμε και ενεργούμε. Τα ευρήματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι τα άτομα με αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν εσωτερικό τόπο ελέγχου δηλαδή την τάση να βλέπουν αυτό που τους συμβαίνει στη ζωή ως αποτέλεσμα των δικών τους πράξεων, αντί να είναι εκτός ελέγχου της ζωής τους, είναι πιο πιθανό να ανταποκριθούν παραγωγικά στην αμφιβολία για μια χαμένη σταδιοδρομία, προσαρμόζοντας τις τρέχουσες θέσεις εργασίας τους, και όχι καταστροφικά, με την απόσυρση και την απεμπλοκή.
Η καλλιέργεια μιας εσωτερικής εστίας ελέγχου ξεκινά με την ανάληψη ευθύνης των προηγούμενων επαγγελματικών σας επιλογών. Προσπαθήστε να εστιάσετε λιγότερο σε αυτό που θα μπορούσε να είχει συμβεί και αντί αυτού, θυμηθείτε γιατί παυτές.
Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε όλα τα καλά στη ζωή σας. Ένας μεγάλος όγκος ερευνών έχει δείξει ότι η ευγνωμοσύνη μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τις αντιξοότητες και να βελτιώσουμε τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική υγεία μας. Σκεφτείτε να αφιερώνετε λίγα λεπτά κάθε μέρα γράφοντας όσα είστε ευγνώμονες σε ένα ημερολόγιο ή δοκιμάστε μια καθημερινή πρακτική έκφρασης ευχαριστιών σε κάποιον στη ζωή σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποδέχεστε ένα ανθυγιεινό εργασιακό περιβάλλον ή παραμερίζετε τα όνειρά σας, αλλά λίγη ευγνωμοσύνη μπορεί συχνά να σας βοηθήσει να επαναπροσδιορίσετε τις εμπειρίες σας και να σας προσφέρει προοπτική στα σημεία της ζωής και της καριέρας σας που σας κάνουν ευτυχισμένους.
Σε έναν κόσμο με ατελείωτες δυνατοτήτες, πρέπει να προσπαθήσουμε να ξεπεράσουμε τη λαχτάρα του αν, να αναζητήσουμε τρόπους για να βελτιώσουμε τη ζωή μας και τελικά να μάθουμε να αγκαλιάζουμε τις δικές μας πραγματικότητες.